Bài viết này tôi xin chia sẻ về những sai lầm trong vai trò Product Owner (PO) mà tôi thường thấy nhất (Tôi phân tích và tổng hợp lại thành một vài sai lầm thường gặp nhất trong rất nhiều sai lầm khác nhau). Mục tiêu là để các Scrum Team nhận thấy được những ảnh hưởng từ những sai lầm này, để tránh hoặc thay đổi cách làm việc của mình, qua đó có thể xây dựng một Scrum Team tốt hơn.

Chú ý: Một Product Owner có thể đang mắc một hoặc nhiều sai lầm được liệt kê ở dưới cùng lúc.

As the product owner, you are well aware that part of the success of your product depends on your decision. Every day, you must be facing:

• How to trade-off with short-term and long-term benefits? How to look for the right decision?
• Who is the stakeholder of your product? What do they need?
• Who is your customer? Did they realize your product value, any gap (Unrealized Value)?
• Did you treat your investors and your partners fair?
• How is your team? Are they motivated and clear about the purpose of the product? What is the level of trust in your team? Are they happy to contribute their effort to the product?
• How do you show yourself as a servant leader to help your team grow and succeed? And why?

Để có thể tối ưu hoá được giá trị sản phẩm của mình, các Product Owner phải làm chủ được Product backlog. Nhưng việc quản lý Backlog không hề dễ dàng. Các Product Owner luôn gặp khó khăn trong việc xác định sự ưu tiên của các Product Backlog Items. Sự khó khăn này bắt nguồn từ việc các Product backlog thường chứa đựng rất nhiều thứ khác nhau, đến từ nhu cầu của nhiều bên khác nhau: Khách hàng, CEO, các phòng ban… hay còn là các lỗi hoặc nợ kỹ thuật cần được xem xét.

Sự hỗn tạp này khiến nhiều Product Owner bối rối, và gặp khó khăn khi đưa ra quyết định nên ưu tiên Product Backlog Items nào trước. Hay làm sao kết nối những ưu tiên đó với mục tiêu chung của sản phẩm hoặc doanh nghiệp. Với lý do đó Jeff Patton đã nghĩ ra một phương pháp gọi là User Story Mapping, để giúp Product Owner có thể dễ dàng hơn trong việc sắp xếp thứ tự của các Product Backlog Items (PBIs).

Nói đơn giản: User Story Mapping là một phương pháp sắp xếp phân loại, trực quan hoá Product backlog, giúp cho Product backlog của bạn trở nên dễ quản lý hơn, và thể hiện được sự liên kết giữa người dùng và giá trị mà bạn muốn xây dựng cho họ.

Phương thức này vô cùng đơn giản (Xem hình dưới):

Nội dung đã được cập nhật theo bản Scrum guide 2020

Nhiều năm trước, tôi bắt đầu tìm hiểu và quan sát cách thức hoạt động của các dự án phần mềm. Lý do tôi quan tâm đến việc này là vì, nhiều dự án thậm chí đã rất thành công trong việc deliver đúng hạn, đạt được đúng yêu cầu đề ra ban đầu, và hoàn thành trong chi phí cho phép. Tuy nhiên, khi nó được đưa ra thị trường thì không ai sử dụng cả. Sau đó sản phẩm đó cũng chết đi để lại nhiều sự lãng phí trong đầu tư và sức lực của các bên để đảm bảo nó được hoàn thành.

Từ đó, trong đầu tôi luôn tồn tại một câu hỏi: Điều gì tạo ra khoảng cách giữa một sản phẩm thành công, được đón nhận bởi người dùng và một sản phẩm thất bại? Qua nhiều năm quan sát, tôi rút ra được một điều, một trong những lý do sản phẩm không được đón nhận như nó được kỳ vọng đa phần là vì nó bị đánh giá sai giữa "Input", "Output" và "Outcome".

Product Owner là như một CEO của sản phẩm, người có trách nhiệm tối ưu hoá giá trị sản phẩm đó mang lại cho người dùng.

Vai trò Product Owner đối với Việt Nam còn mới mẻ, chỉ mới vài năm trở lại đây, người ta mới bắt đầu nói về nó, và nhiều công ty bắt đầu cần và tuyển dụng những ứng viên cho vị trí Product Owner. Nhưng thực ra vai trò Product Owner không hề mới, Product Owner là một trong ba vai trò của Scrum, mà Scrum thì đã hơn 20 năm tuổi. 

Scrum đề ra ba vai trò trong Scrum Team: Product Owner, Scrum Master và Development team. Nhưng cũng có nhiều câu hỏi được đặt ra, liệu một người có thể vừa làm Product Owner vừa làm Scrum Master?