Bên cạnh Coaching, thì một Scrum Master cần phải biết facilitate. Vì sao? Mỗi Sprint, Scrum Master đều phải facilitate Sprint Planning, Sprint. Review, Sprint Retrospective và những buổi họp khác của Scrum team khi cần. Ngoài ra chính Scrum Master cũng cần hỗ trợ những sự kiện hay buổi họp của tổ chức. Chính vì vậy việc biết, và hiểu được làm thế nào để facilitate một event hay workshop là một kỹ năng vô cùng quan trọng bên cạnh Coaching của một Scrum Master.
Vài năm gần đây, khi Scrum Guide 2020 đề cập đến Product Backlog phải cam kết với Product Goal, Sprint Backlog phải cam kết với Sprint Goal, và trở thành một phần không thể thiếu trong Scrum framework. Các Scrum team bắt đầu nghiêm túc hơn và áp dụng điều này vào trong việc xây dựng Sản Phẩm của mình. Nhưng đâu đó vẫn có rất nhiều Scrum team dù đang cố gắng để áp dụng, nhưng vẫn gặp rất nhiều khó khăn và loay hoay không biết làm thế nào để có thể xây dựng một mục tiêu tốt và giúp Sản Phẩm thành công.
Lý do cho việc Scrum Guide 2020 đề cập về Sprint Goal, và Product Goal đó là vì muốn các Scrum team phải có Mục Tiêu Chung. Mục Tiêu Chung luôn là thứ quan trọng, dù trước đó Scrum Guide không đề cập đến nó. Cơ bản Mục Tiêu Chung giúp cho Scrum team trở nên Tự Chủ có ý thức. Vì sự Tự Chủ sẽ đến đến hỗn loạn nếu nhóm không có được một Mục Tiêu Chung. (Xem hình dưới) Bản Đồ Cá Nhân là một hoạt động xây dựng nhóm đơn giản và hiệu quả, giúp mọi người quen thuộc hơn khi mới bắt đầu thành lập nhóm. Các Scrum Master có thể áp dụng cho những buổi form team. Phương thức này đơn giản, nhưng rất hiệu quả để nhóm bắt đầu tìm hiểu về nhau.
Trở lại với loạt bài giúp cho các Scrum Master có thể có nhiều lựa chọn cho format của Sprint Retrospective. Hôm nay Scrumviet giới thiệu đến các bạn một format đơn giản khác. Format này tập trung vào: Những điều chúng ta đã làm tốt, những điều không tốt lắm, và ý tưởng mới để giúp cho Sprint tiếp theo thú vị hơn.
Nhiều lúc, là một Scrum Master bạn sẽ cần phải facilitate giúp tập hợp Scrum team mới. Việc các thành viên mới lần đầu làm việc như một team cần có những sự kiện, giúp nhóm làm quen, xác định, và hiểu rõ vai trò, cũng như lý do vì sao chúng ta cần là một đội là rất cần thiết.
Xác định vai trò và trách nhiệm là một điều nên làm, vì nó sẽ giúp mọi người hiểu được vai trò và đóng góp của mình sẽ như thế nào cho sản phẩm trong thời gian sắp tới. Hôm nay Scrumviet xin phép chia sẻ cùng các bạn một format giúp cho các Scrum Master có thể dễ dàng giúp nhóm của mình xác định rõ ràng vai trò và trách nhiệm của nhau. Thường biểu quyết là điều cần thiết trong nhiều buổi họp hay workshop. Nhưng để giúp nhóm biểu quyết làm sao cho nhanh và khách quan lại là một khó khăn. Hôm nay Scrumviet xin giới thiệu với các bạn một phương pháp có thể giúp nhóm có thể biểu quyết, đưa ra quyết định một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Trong bài thứ 3 của loạt bài công cụ hỗ trợ Scrum team đưa ra quyết định, Scrumviet xin chia sẻ cùng các bạn một biểu đồ tương quan khác giữa xác suất xảy ra và lợi ích nhận lại, để giúp Scrum Master có thể linh hoạt và sử dụng khi cần thiết. Biểu đồ này rất hữu dụng để giúp Scrum team xác định được phần trăm của sự mơ hồ, khó đoán (Liệu dịch vụ hay chức năng mới xây dựng đạt được giá trị như kỳ vọng), kèm với lợi ích có thể nhận lại nếu dịch vụ hay chức năng mới xây dựng có mang về thành công mong muốn cho sản phẩm.
Tiếp theo chuỗi bài giúp cho Scrum Master có thể facilitate để Scrum team có thể đưa ra được quyết định tốt nhất. Hôm nay Scrumviet chia sẻ cùng các bạn một biểu đồ khác, thể hiện sự tương quan giữa sự nỗ lực và giá trị (Effort x Value). Biểu đồ này có thể sử dụng cùng với biểu đồ khả thi x hữu ích (Feasible x Useful) để giúp Scrum team có được quyết định tốt nhất có thể.
Là một Scrum Master, nhiều lúc bạn sẽ cần phải facilitate giúp Scrum team quyết định được đâu là giá trị của sản phẩm nên làm và theo đuổi, đâu là những giá trị chưa cần đến trong lúc này. Bạn nắm được nhiều cách thức để tổ chức và tạo điều kiện cho Scrum team trao đổi bao nhiêu, thì Product Owner và Developer càng dễ dàng thảo luận và tối ưu hoá được quyết định của mình bấy nhiêu. Vì vậy hôm nay Scrumviet giới thiệu cùng bạn một phương pháp đơn giản, nhưng mạnh mẽ, giúp Scrum team có thể dễ dàng xác định đâu là giá trị sản phẩm hữu ích cho người dùng, và liệu nó có khả thi để thực hiện hay không?
Thế giới ngày càng vận hành như một tay đua kiệt xuất, nhanh và vô cùng khó lường. Người dùng ngày càng đòi hỏi nhiều hơn những giá trị mới, khiến những gì được cho là tốt của ngày hôm nay nhanh chóng trở nên bình thường. Dẫn đến các doanh nghiệp phải nhanh hơn nữa để tìm ta giá trị mới, đáp ứng, và làm hài lòng khách hàng. Việc liên tục phải có những giá trị mới, đòi hỏi phải có những sáng tạo, ý tưởng chưa từng có, và làm thế nào để xác định đó là điều khách hàng cần. Đây là một bài toán khó. Lúc này, chỉ dùng những kiến thức, hiểu biết của hiện tại, để giải bài toán này, “dự đoán” được những thay đổi, và đáp ứng được nhu cầu từ khách hàng là không đủ.
Năm 2021 là một năm biến động với nhiều đau thương, mất mát của cả nhân loại. Dịch bệnh kéo dài, khó đoán, và gây ra những tổn thương đến xã hội, gia đình, và từng cá nhân. Hàng trăm triệu ca nhiễm và hàng triệu người chết trên toàn thế giới. Riêng Việt Nam cũng đã phải chịu những ảnh hưởng nặng nề, và đau thương, những mất mát. Con người đang đứng trước ngưỡng giới hạn và thách thức mặc dù chúng ta đã phát triển về mặt khoa học, công nghệ.
Những lời đầu của bài viết này xin được tri ân đến những người đã và đang trên chiến trường chống lại dịch bệnh thế kỷ, giúp chúng ta bình an và sớm trở lại cuộc sống bình thường. Mong rằng năm 2022 sẽ là một khởi đầu cho những điều tươi sáng hơn, nhiều bình an hơn. Bản thân Scrumviet cũng dành chút thời gian này, để nhìn lại chặng đường trong năm 2021 đã qua, và chuẩn bị cho một năm 2022 phía trước:
Trong những tổ chức đang áp dụng Scrum vào công việc, rất nhiều tổ chức đang áp dụng Scrum ở quy mô lớn, nhiều Scrum team cùng làm việc trên một sản phẩm. Việc mở rộng nhiều Scrum team cùng làm trên một sản phẩm sẽ là cơ hội cho sản phẩm được phát triển nhanh hơn, mang lại nhiều giá trị hơn đến người dùng. Nhưng nó cũng chứa đựng nhiều thử thách và khó khăn trong việc làm sao để các Scrum team phối hợp với nhau một cách hiệu quả. Có một sai lầm cố hữu mà tôi nhận thấy đa phần các nhóm Scrum cùng làm trên 1 sản phẩm mắc phải, đó là có nhiều hơn 1 Product Owner cho sản phẩm đó. Không phải tự nhiên mà Scrum guide trực tiếp đề cập đến việc:
The Product Owner is one person, not a committee - Scrum guide 2020
Vậy khi một sản phẩm, có nhiều hơn một Product Owner thì chuyện gì sẽ xảy ra? Hãy cùng tôi điểm qua những vấn đề mà sản phẩm, và Scrum team sẽ gặp phải nếu có nhiều hơn một Product Owner nhé:
Khi Scrum team đã có một thời gian làm việc cùng nhau, và bạn muốn team có thể cùng chia sẻ cảm xúc về khoảng thời gian đã qua, thì Peaks & Valleys Timeline là một phương pháp dễ và trực quan nhất.
Ngày 19 tháng 11 2021, là ngày Khoá học Solution Focused Coaching (SFC) của Scrumviet đạt chứng nhận ACSTH của ICF - International Coach Federation (Liên đoàn khai vấn quốc tế), với 70,5 giờ đào tạo! Đây là một cột mốc đáng tự hào, vì được ICF công nhận khoá học, chứng tỏ năng lực đào tạo và phẩm chất của các khoá học Coaching tại Scrumviet là chuẩn toàn cầu.
ICF là viết tắt của International Coach Federation (Liên đoàn khai vấn quốc tế). ICF là một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập vào năm 1995 bởi Thomas Leonard. Đến nay ICF đã thành lập được 26 năm. Hiện tại ICF là tổ chức lớn nhất và uy tín nhất trên thế giới về Coaching, với hơn 40.000 thành viên được công nhận chuyên môn hành nghề Coaching trải dài trên 140 quốc gia.
Scrum dù đã bước qua tuổi 26, và được ứng dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Nhưng hiện nay vẫn còn rất nhiều những hiểu lầm cơ bản về Scrum. Những hiểu lầm này tưởng chừng vô hại, nhưng lại khiến cho nhiều tổ chức bị cản trở trong việc tiếp cận và nhận được những giá trị mà Scrum có thể mang lại cho họ. Hôm nay tôi xin phép điểm qua nhanh 4 hiểu lầm thông thường nhất về Scrum trong bài viết này:
FAST Goal là gì?
FAST Goal là một phương thức đặt mục tiêu và đo lường cho nhóm hay tổ chức tương đối mới, được Donald Sull và Charles Sull chia sẻ gần đây vào năm 2018. Trong bài viết đầu tiên của mình Donald Sull và Charles Sull chia sẻ rằng họ đã nghiên cứu và thống kê hơn 500.000 công ty, tổ chức thành công về cách tạo ra mục tiêu và đạt được chúng. Họ đã tìm ra công thức thành công chung của những công ty, tổ chức này trong việc đặt ra và đạt mục tiêu, và gọi nó là “4 nguyên tắc cốt lõi” để đặt một mục tiêu hiệu quả.
FAST Goal là phương thức được cấu thành từ 4 nguyên tắc cốt lõi:
Sơ lược về lịch sử
Lịch sử của Solution Focused Coaching cũng giống như nhiều phương pháp Coaching đã được công nhận, phương pháp Solution Focused Coaching có nguồn gốc trị liệu tâm lý (Therapy).
Phương pháp tiếp cận Solution Focused được xây dựng trên giải pháp có nguồn gốc từ Milton Erickson. Không theo các nguyên tắc lý thuyết về bệnh học, Milton Erickson chỉ quan tâm đến điều gì khiến con người thay đổi - Ông làm việc với khả năng bẩm sinh của mỗi người để mang lại những thay đổi mà họ đã hình dung và mong muốn.
Vai trò Scrum Master rất quan trọng trong Scrum team, và đóng góp rất nhiều vào thành bại của sản phẩm. Nhưng xung quanh vai trò Scrum Master cũng có rất nhiều hiểu lầm, hay hiểu sai, dẫn đến nhiều vấn đề bất cập, cản trở khả năng thành công của Scrum Team.
Hôm nay tôi chia sẻ vài dòng về những sai lầm của các Scrum Master mà tôi thường thấy nhất. Hi vọng bài viết hữu ích cho những Scrum Master và qua đó mang lại giá trị tốt nhất cho Scrum Team Goal Oriented Product Roadmap (GO Product Roadmap) là gì?
Goal Oriented Product Roadmap hay GO Product Roadmap là một trong những cách trình bày Product Roadmap tập trung vào mục tiêu (Goal) của sản phẩm trong tương lai. Việc trình bày Product Roadmap hướng đến mục tiêu của sản phẩm, sẽ giúp Product Owner có thể dễ dàng hơn trong việc quản lý Product Backlog cam kết với Product Goal, tránh việc chỉ chú tâm đến chức năng mà quên mất giá trị người dùng.
Coaching mang lại nhiều giá trị có tính gia tăng theo thời gian, và được cho là bền vững đối với những người được Coach. Nhưng ở mức độ nhóm, cộng đồng, tổ chức thì sao? Coaching sẽ mang lại giá trị gì đến với một nhóm, nếu nó được định hình thành một văn hoá? Dưới đây là một vài chia sẻ về những giá trị mà văn hoá Coaching có thể mang lại cho những tổ chức nào đang muốn nuôi dưỡng nó.
Lean Canvas là gì?
Lean Canvas là một công cụ giúp xây dựng chiến lược kinh doanh một cách đơn giản và nhanh chóng. Khi áp dụng Lean Canvas, chiến lược kinh doanh của sản phẩm sẽ được trình bày trong một trang duy nhất. Ash Maurya là tác giả của Lean Canvas, và ông đã tạo ra Lean Canvas dựa trên Business Model Canvas (được tạo ra bởi Alexander Osterwalder) kết hợp với tư duy khởi nghiệp tinh gọn (Lean Startups).
Trong khi kế hoạch/ chiến lược kinh doanh mất quá nhiều thời gian để viết, hiếm khi được cập nhật và hầu như không bao giờ được người khác đọc. Việc dễ dàng ghi chép lại, theo dõi và cập nhật kế hoạch của bạn là chìa khóa quan trọng góp phần thành công. Lean Canvas sẽ thay thế các kế hoạch kinh doanh dài và nhàm chán bằng một cách trình bày trong một trang duy nhất. Nó sẽ tạo ra tính đơn giản, gọn nhẹ, dễ thay đổi và có thể dễ chia sẻ để tương tác với các bên liên quan khác nhau. Những lợi điểm này mà đã giúp Lean Canvas được rất nhiều tổ chức hay các Scrum team sử dụng, và cũng trở thành một trong những công cụ hữu ích được sử dụng bởi Product Owner, khi xây dựng mô hình kinh doanh cho sản phẩm của mình. OKR là gì?
OKR (viết tắt của Objectives and Key Results) là một công cụ mạnh mẽ giúp thiết lập và đo lường mục tiêu (GOAL). Andrew Grove được biết đến như là cha đẻ của OKR, khi ông đã giới thiệu cách ông áp dụng OKR với Intel trong quyển sách của mình được xuất bản năm 1983 - High Output Management.
Cũng vì lý do này mà OKR còn được biết đến với cái tên "iMBOs" (Intel Management by Objectives). John Doerr đã tiếp cận được OKR khi còn là người bán hàng cho Intel, và sau này ông đã giới thiệu nó đến với Google (lúc này khoản vào năm 1999). Sau đó OKR được công nhận tại Google, và nhanh chóng trở thành một phần văn hoá tại đây. Đây cũng chính là bàn đạp giúp OKR trở nên nổi tiếng và được nhiều công ty áp dụng như ngày nay.
Hôm nay Scrumviet giới thiệu đến các bạn một phương thức có thể áp dụng cho Sprint Retrospective rất hiệu quả. Vì Want, Have, Don’t Want, Don’t Have là Sprint Retrospective format dựa trên bài thực hành coaching, giúp người thực hành chúng có thể tập trung vào những điều mình đang muốn có được, và mình không muốn có. Đây là một cách giúp Scrum team có thể hướng đến giải pháp, để có thể làm tốt hơn trong Sprint tiếp theo.
Now - Next - Later Product roadmap là một công cụ giúp cho Product Owner có thể dùng để trình bày và truyền đạt ý tưởng về độ ưu tiên của các PBIs trong Product Backlog. Nó cũng được xem như là một cách trình bày Product Backlog của Product Owner nhằm nhấn mạnh và thể hiện rõ giá trị sản phầm nào có mức độ ưu tiên cao hơn. Cách trình bày này cung cấp cho nhóm và các bên liên quan một cách trực quan dễ hiểu và dễ dàng thay đổi trong bối cảnh những nhu cầu về sản phẩm thay đổi liên tục.
|